Naar schatting heeft 1 op de 12 Nederlanders last van het Prikkelbare Darm Syndroom (voorheen spastische darm genoemd) waaronder ik. Wellicht bied ik met dit artikel een beetje (h)erkenning en kan ik wat tips met jullie delen. PDS kan namelijk flink vervelend zijn, geloof me I KNOW. Dus wees voorbereid op informatie, praat over poep, dikke buiken en ook wat bij mij tot nu toe heeft geholpen. Alle informatie heb ik uit bronnen gehaald die onderaan deze pagina te raadplegen zijn.
Disclaimer: wellicht ten overvloede maar ik ben geen dokter. Facebook is ook geen dokter. Je kan natuurlijk zelf wat proberen om klachten te verminderen maar laat een diagnose en gerichte hulp over aan professionals.
In dit artikel
- Wat is PDS?
- Wat zijn symptomen?
- Diagnose en behandeling
- Mijn persoonlijke ervaring
- Kom je er ooit nog van af?
- Minigids vezels (aanrader!)
- Bronnen
Wat is PDS?
Een prikkelbare darm is een van de meest voorkomende maag- en darmklachten (Darmgezondheid.nl, 2018). Het is een verzamelnaam voor verschillende symptomen en de exacte oorzaak van de klachten is niet altijd te achterhalen. Naar schatting heeft maar liefst 5 tot 15% van de Nederlandse bevolking last van PDS (Maag Lever Darm Stichting, 2019). Het is belangrijk om eerst andere diagnoses uit te sluiten omdat sommige klachten ook kunnen duiden op andere oorzaken zoals een infectie, intolerantie of allergie.
Het is dus een verzamelnaam voor verschillende symptomen die te maken hebben met, je raad het al, je darmen. Bij PDS maken je darmen teveel of juist te weinig bewegingen. Als je darmen teveel bewegingen maakt worden dat ook wel krampen genoemd. Vaak zijn de zenuwen in de darmwanden bij mensen met PDS extra gevoelig, daarom noemt men de prikkelbare darm ook wel eens overgevoelige darm
Wat zijn symptomen?
Hieronder staan de meest voorkomende klachten die mensen met PDS ervaren. Sommige mensen hebben dagelijks last van deze klachten, anderen zijn soms (langdurig) klachtenvrij. Let op: iedereen is anders, de een ervaart andere klachten dan de ander. De enige manier om zeker te weten of je PDS hebt is door naar je huisarts te gaan.
- buikpijn, buikkrampen, zeurende of stekende pijn in de buik
- afwijkend ontlastingpatroon (diarree of juist verstopping. Dit kan elkaar ook afwisselen)
- Opgeblazen gevoel, winderigheid door gasvorming
- Dikke buik (ook door gasvorming)
- vermoeidheid, depressie, spierpijn, rugpijn en hoofdpijn
Klachten die NIET bij PDS horen:
- bloed bij ontlasting, koorts, onverklaarbaar gewichtsverlies
Bij deze symptomen moet je meteen naar de huisarts gaan!
Diagnose en behandeling
Er bestaan verschillende zelftests online zoals deze van de Maag Lever Darm Stichting en deze van de Belangenorganisatie. Beiden zijn opgesteld op basis van de ROME IV-criteria.
Uitleg van de Maag Lever Dam Stichting over de ROME IV-criteria:
- “De diagnose PDS wordt alleen gesteld als er geen structurele of biochemische verklaring voor de klachten is te vinden
- En de klachten moeten in ieder geval al langer dan zes maanden bestaan
- En de patiënt moet gemiddeld minstens één dag per week in de afgelopen drie maanden buikpijn hebben gehad
- En de patiënt moet tenminste twee van de volgende drie klachten hebben:
- de buikpijn is gerelateerd aan de ontlasting
- een verandering van de frequentie van de stoelgang: diarree of verstopping
- de vorm van de ontlasting is veranderd: te hard of te waterig”
Bron: MLDS
Naar de huisarts en onderzoeken
De eerste stap is de huisarts, die gaat eerst vragen stellen om te kijken of er alarmsymptomen zijn (dus ernstige aandoeningen uitsluiten), daarna volgt er vaak een lichamelijk onderzoek (waarbij de dokter aan je buik voelt). Hierna volgt vaak bloedonderzoek om te kijken of er geen intoleranties of allergiën zijn zoals lactose intolerantie of een een allergie voor gluten. Soms wordt er ook een ontlastingsonderzoek gedaan en getest op andere zaken.
Nadat de diagnose PDS is gesteld is vaak de eerste stap: voeding. Hiervoor kan je naar een diëtist worden doorverwezen die je voedingsschema samen met jou onder de loep neemt. 75% Van de PDS patiënten geeft aan dat het veranderen van voeding een positief effect heeft (Maag Lever Darm Stichting, 2019).
Behandelingen die kunnen helpen:
- FODMAP-dieet/ eliminatiedieet
- Probiotica
- Medicijnen
- Pepermuntolie of CBD olie
- Therapie (ontspannings- en of hypnotherapie)
- Antidepressiva
Er bestaat niet één effectieve behandelmethode voor PDS, vaak is het proberen om te kijken wat bij jou en jouw specifieke situatie past. Lees hier meer informatie over specifieke behandelingen die hierboven zijn genoemd.
Mijn persoonlijke ervaring
Eigenlijk heb ik altijd al wel last gehad van mijn stoelgang, dit komt volgens mijn moeder omdat ik veel te vroeg geboren was. Daarom dacht ik jarenlang dat het normaal was dat ik af en toe naar de wc moest rennen of dat diarree en ontstopping zich vaak afwisselden. Pas in 2019 werd het zo erg dat ik het soms bijna in mijn broek deed (diarree) of dat ik rondliep met zo’n dikke buik dat het leek alsof ik al een paar maanden in verwachting was. Ook kreeg ik steeds meer last van krampen. In de zomer was het zelfs zo erg dat ik soms niet meer het huis durfde te verlaten uit angst dat er geen toilet in de buurt was als ik moest reizen, of bij uitjes was ik bang dat er lange rijen bij wc’s waren. Ook at ik alleen nog maar troep omdat ik niet uit kon vogelen wat ik wel of niet kon verdragen. Zo at ik soms twee of drie keer in de week pizza. Als ik me rot voel grijp ik ook sneller naar ongezond eten waardoor mijn buik nog meer van streek raakte.
Toch maar hulp zoeken
Uiteindelijk was ik het zó zat, de zoveelste afspraak met een vriendin zei ik af omdat ik opstond met een rommelende buik, dat ik een afspraak maakte met mijn huisarts. Eerst vroeg de arts naar mijn klachten en daarna voelde ze aan mijn buik. Ik moest voor de zekerheid bloedprikken maar daar kwam niets uit. Daardoor werd de diagnose PDS.
Een vriendelijke diëtist gaf me advies. Daar zat ik dan, een gezondheidsblogger die zich totaal niet gezond voelde en ook een gevoel van falen had ontwikkeld. Wist je dat PDS erger kan worden door stress? Doordat ik me elke keer drukker ging maken als mijn buikklachten opspeelden, werden de klachten ook steeds erger. Uiteindelijk was het toevoegen van vezels en het vermijden van gasvormende producten al een hele grote stap in de goede richting voor mij. Op dit moment (maart 2020) ben ik nog druk bezig met testen welke voedingsmiddelen ik wel en niet kan verdragen. Zeker weet ik dat ui, knoflook, en pittige kruiden een groot effect op mijn buik hebben. Maar soms heb ik weer een dag met een dikke buik en veel moeten rennen naar het toilet en dan is het voor mij een raadsel waarom mijn klachten weer opspeelden.
Kom je er ooit nog van af?
Helemaal te genezen is PDS niet. Maar met behandeling is de kans groot dat je (deels) klachtenvrij kan leven. Ook is het mogelijk dat je na het uitbannen van bepaalde voedingsmiddelen je deze na een tijd wel weer kan verdragen. Zo weet ik van een goede vriendin die zich jarenlang aan het FODMAP-dieet heeft gehouden, dat ze nu bijna alle voedingsmiddelen weer kan eten en drinken. Haar darmen hadden vooral rust nodig en kunnen er nu weer tegen. Of je helemaal klachtenvrij wordt, dus van PDS af kunt komen is niet met zekerheid te zeggen. Je zal altijd goed op je lijf moeten letten en de kennis die je hebt opgedaan tijdens behandelingen toe moeten passen.
Minigids vezels
Zelf vond ik onderstaande minigids over vezels super handig, je hoeft deze natuurlijk niet te downloaden maar ik vond er zelf wel goede tips tussen staan.
Bronnen
Darmgezondheid.nl. (2018, 16 september). Darmgezondheid – PDS. Geraadpleegd op 1 maart 2020, van https://www.darmgezondheid.nl/darmklachten/darmaandoeningen/pds/
Maag Lever Darm Stichting. (2019, 20 augustus). Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) – Test | Oorzaak | Behandeling en meer. Geraadpleegd op 1 maart 2020, van https://www.mlds.nl/chronische-ziekten/pds-prikkelbare-darm-syndroom/
Prikkelbare Darm Syndroom Belangenorganisatie. (z.d.). Home Prikkelbare Darm Syndroom Belangenvereniging – Prikkelbare Darm Syndroom Belangenorganisatie (PDSB) (powered by e-captain.nl). Geraadpleegd op 1 maart 2020, van https://www.pdsb.nl/
Voedingscentrum. (z.d.). Prikkelbare darm syndroom (PDS). Geraadpleegd op 1 maart 2020, van https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/prikkelbare-darm.aspx
Laatse aanvulling
Zoals ik al schreef is het heel belangrijk om met een professional (huisarts, diëtist) af te spreken om te kijken of je klachten door PDS komen of door iets anders. Wel zijn er al dingen die je kan doen om je klachten te verminderen. (Nogmaals: ga na wat de oorzaak van je klachten zijn en probeer onderstaande middelen niet om je klachten weg te drukken)
Bij behandeling schreef ik al dat onderstaande behandelingen mogelijk zijn. Deze producten zijn makkelijk online te bestellen of te koop bij apotheker en/of drogist.
Bovenstaande linkjes zijn van Bol.com, als je meer wil weten over Affiliate links en Groentje Gezond kun je deze vinden op mijn Disclaimer
10 comments
Ik heb twee zonen met de Ziekte van Hirschsprung, een chronische darmziekte waar aan ze geopereerd zijn toen ze 4 weken oud waren en nu elke dag nog problemen hebben ( elke dag darmspoelen) . Ik let ook erg goed op wat we eten en dat ze genoeg water drinken. Heel goed dat je hulp gezocht hebt en nu goed kijkt wat je kan eten en wat niet, poepen is nog steeds veel teveel een taboe, dat merk ik ook heel erg.
ik heb het ook en er is meer met mijn darmen niet goed dus weet hoe vervelend het is!!
Fijn dat je met een goede behandeling een fijn leven met PDS kunt hebben. Het lijkt mij overigens wel vervelend dat je ‘gemakkelijk’ voor zwanger uitgemaakt kunt worden, terwijl je je eigenlijk ziek voelt.
Ik probeer het een beetje voorzichtig te zeggen 🙂
Het lijkt me zo vervelend om hier last van te hebben!
Fijn dat het op zich mogelijk is om redelijk zonder klachten te leven! En dank voor je uitleg. Ik wist er niet veel van.
Ik heb een combinatie van deze ziekte en het bekkenpijnsyndroom waar mijn blaas weer extreem op reageert.. bizar hoe je darmen reageren he.. dat opgeblazen gevoel herken ik maar al te goed.
Oei! Dat is wel erg vervelend. Mijn moeder heeft het ook, en er erg last van. Ik ben nooit getest maar waarschijnlijk heb ik het ook.
Ik zocht laatst nog naar pepermuntolie en ze hadden het niet bij de Etos. Ik zou er nooit aan hebben gedacht om op bol.com te kijken eerlijk gezegd haha. Ik ga het meteen bestellen!
Fijn dat met een goede behandeling je leven nog een stuk aangenamer wordt
Mijn nichtje heeft pds. Ik weet hoe vervelend het is. Haar darmen knorren de hele dag. Goede blog.