Toen ik een stuk jonger was werd ik om het minste of geringste heel zenuwachtig. Gingen we op vakantie? Dan was ik standaard een paar dagen van mijn apropos, soms lag ik dan wel een dag snikkend in mijn tent denkend dat ik ziek was. Terwijl het eigenlijk gewoon de zenuwen waren die me overheersten.
Toen ik een jaar of veertien/vijftien was werd ik verliefd op een jongen via internet, we schreven de meest lieve brieven, soms wel zes kantjes vol, belden hele dagen en toen hij vroeg of ik wilde afspreken durfde ik niet meer. Ik werd zo zenuwachtig dat ik die dag de hele dag moest overgeven, gewoon het idéé om met iemand af te spreken, daar raakte ik al overstuur van.
Nu gaat het gelukkig een stuk beter, voor een sollicitatiegesprek of afspreken met iemand die je niet goed kent vind ik nog steeds spannend en voor een tentamen of voor de klas heb ik nog een gezonde dosis zenuwen/spanning. Toch denk ik dat ik mijn zenuwen redelijk de baas ben, en vandaag vertel ik hoe ik dit heb bereikt.
1. Blijf ademen
De beste tip die ik kan geven is blijven ademen. De situatie waarom je zo zenuwachtig bent of waar je stress door ervaart gaat niet weg. Let op je ademhaling en probeer deze te vertragen. Adem diep in door je neus, adem uit door je mond. Tel je ademhaling en voel dat je hartslag bij elke ademhaling iets minder snel gaat. Vooral in bijna-paniek situaties is het belangrijk om goed op je ademhaling te letten zodat je niet gaat hyperfentileren.
2. Veins zelfvertrouwen
Sta je net als ik voor de klas? Heb je een belangrijk gesprek op je werk of op school? Iets wat ik dan doe is ten alle tijden mezelf proberen te blijven. Maar als mijn zenuwen de overhand krijgen ga ik op de ‘ik heb superveel zelfvertrouwen-mode’. Iets wat ik dan tegen mezelf zeg is: ‘Hier ben ik! Hier sta ik. Ik kan het!’ Het klinkt als een tip uit een of ander zelfhulpboek tegen onzekerheid maar voor mij helpt het heel erg om dit te doen, vooral in de situaties waarin ik dreig controle te verliezen. Een tijd geleden had ik een gesprek en ik liep met een uitgestrekte hand en glimlach op diegene af. Na afloop van het gesprek werd me verteld hoe positief ik overkwam, vooral door die eerste indruk.
3. Blijf dingen ondernemen die je eng vind
Alleen met de trein, afspreken met iemand die je niet goed kent, naar een feestje gaan van een collega, van mijn part bungee jumpen, blijf vooral dingen doen die je eng vind. Door die dingen te blijven doen zorg je dat je niet in een isolement raakt.
Stel je vind het eng om met mensen die je niet goed kent in de kroeg af te spreken, blijf dat dan wel gewoon doen. Vaak zijn het zenuwen vooraf, dus voordat een situatie echt heeft plaatsgevonden die je momenten verpesten.
4. Zoek je grenzen op
Als je al dingen doet die je eng vind (zie punt 3) probeer dan te kijken wat je grenzen zijn. Soms zijn die grenzen veel verder weg dan je eigenlijk denkt. Wees niet bang om verder te denken dan wat je nu al doet, want de deur staat open! Ook al ben je vooraf zenuwachtig, ga je net als ik een paar keer vaker naar het toilet en krijg je zweethandjes, achteraf ben je blij dat je je grenzen weer wat meer hebt verlegd. Vooral als je zenuwen steeds een beetje meer je leven gaan beheersen.
5. Mediteer
Mediteren kan zorgen voor wat meer innerlijke rust. Iets wat ik en andere zenuwpezen soms heel goed kunnen gebruiken. Zelf zet ik als ik ’s ochtends voordat ik les moet geven (want ja daar word ik soms zenuwachtig door wakker) of als ik iets belangrijks maar heel engs moet doen Headspace op. Een meditatieprogramma (en ook een app) waarmee je kunt mediteren onder begeleiding. Maar een lekker muziekje en je hoofd leegmaken op je eigen manier kan ook gewoon helpen. Je merkt dat je opgewekt en prettig je dag kunt beginnen. Op deze manier laat ik mijn zenuwen niet de overhand krijgen.
6. Maak lijstjes
Dit heeft niet alleen met zenuwen maar ook met spanning en stress te maken, maak lijstjes met hoe je iets gaat aanpakken. Waarom je iets wel of niet wil doen. Wat er precies allemaal gedaan moet hebben (vooral als je zo’n chaoot bent als ik). Dit is ook een manier om alles voor jezelf overzichtelijk te maken én om rust te creëren in je hoofd.
7. Een goede voorbereiding
Moet je een presentatie houden, een gesprek voeren wat belangrijk is, een toets maken, het maakt niet uit maar een goede voorbereiding is dan ‘key’. Hiermee bedoel ik dat voorbereiding al een heel stuk van je zenuwen weg kan sluizen. Je wéét nu precies wat je gaat zeggen/doen, je hebt de kennis en daardoor als het goed is ook een beetje meer zelfvertrouwen. Voor nog meer zelfvertrouwen, kijk nog even bij punt 2.
Wat mij ook altijd helpt is mijn reis goed plannen, aangezien ik geen auto heb moet ik alles op de fiets of met het openbaar vervoer doen. Voor belangrijke zaken neem ik altijd een trein of bus eerder, maar ook als ik moet fietsen ben ik minimaal een kwartier te vroeg. Dan kan ik rustig even bekijken waar ik moet zijn, en heb ik tijd om even te acclimatiseren voordat er een gesprek of iets dergelijks plaatsvindt.
8. Kamille(thee)
Mijn favoriete middel tegen zenuwen en stress is eigenlijk kamillethee. Het versuft een beetje, maar het is vooral een kalmeringsmiddel. Na een of twee kopjes kamillethee voel ik me rustig worden, ik kan helder nadenken en mijn stress is naar een minimaal niveau gezakt. Ook helpt kamillethee heel erg bij goed inslapen, rusteloosheid, angst, hoofdpijn en nachtmerries.
9. Bel hulplijnen
Hoe vaak ik niet een vriendin heb gebeld of mijn ouders bij een zenuwslopende situatie is niet meer op twee handen te tellen. Soms helpt het gewoon heel erg om de zenuwen van je af te praten. Iemand aan de andere kant van de lijn kan je ook goed helpen met geruststellen, even een luisterend oor zijn én misschien een plan maken hoe je iets kan doen zonder dat je zenuwen jou de baas zijn.
10. If all else fails, soms helpt het gewoon om naar een arts te gaan. Zelf ben ik, omdat mijn zenuwen in mijn pubertijd echt de overhand namen naar een natuurgeneeskundige gegaan. Zij leerde me een truc (i.c.m. een andere vorm van therapie) aan die me tot op heden nog steeds helpt.
Neem je wijsvinger en je duim en masseer de punten van je sleutelbeen (zie foto hierboven). Misschien heb ik me aangeleerd dat dit helpt, maar voor mij werkt het kalmerend. Volgens mij moest ik van de natuurgeneeskundige iets zeggen: ‘ik ben goed, alles is fijn’, ze had een soort van gedichtje dat ik voor moest lezen. Dat gedichtje is me niet bijgebleven maar ik probeer tijdens het masseren van mijn sleutelbeen aan prettige dingen te denken.
In de praktijk
Deze hele week staat voor mij een beetje in het teken van zenuwen. Ik heb al vijf jaar mijn rijbewijs maar rij echt vrijwel nooit, ik rij eigenlijk zo weinig dat ik het elke keer maar weer spannend vind. Toch kruip ik als ik bij mijn ouders ben toch even achter het stuur, om zo punt 3 uit te voeren. Punt 4 kwam ook naar voren aangezien ik zelfs in mijn broertjes auto heb gereden! Een voor mij onbekende auto waar ik met klamme handjes en bijna een zenuwinzinking plaatsnam. Ook ging ik op visite bij een vriend die ik al meer dan tien jaar ken maar nog nooit heb opgezocht omdat ik dat gewoon heel eng vind. Juist deze dingen blijf ik doen zodat ik zorg dat mijn zenuwen niet meer de kans krijgen om de overhand te krijgen.
Heb jij wel eens last van zenuwen? Hoe ga je er mee om?
Klik als je tips tegen stress wil nog even op dit artikel. Stress less!
10 comments
Wat een goede tips! Wat mij ook altijd helpt is om te denken dat die ‘manager’ ook maar een doodnormale vrouw of man is met zijn of haar problemen, niemand is meer of minder dan een ander. Ook geloof ik wel een beetje in het lot enzo en als ik dan niet word aangenomen of iets loopt niet zoals ik het graag wil geloof ik wel dat het misschien nog beter wordt dan dat ik had gehoopt. In het verleden is dat namelijk wel eens zo geweest dat ik iets graag op een bepaalde manier wou maar dat het achteraf nog mooier werd dan dat ik had gehoopt! En inderdaad dingen blijven doen die je eng vind, daarna voel je je super trots op jezelf dat je het toch hebt gedaan! Ik denk ook vaak terug aan dingen die ik al heb overwonnen, dat geeft ook zelfvertrouwen! En nog 1 ding die erg goed voor mij werkt is het jezelf ook niet altijd te moeilijk maken, stel je vind het eng om naar een sollicitatie maar het geeft je meer vertrouwen als een vriend/vriendin ergens buiten in de auto op je wacht dan is dat prima! Soms moet je het accepteren dat je niet alles in 1x helemaal perfect en alleen kunt doen! Zolang je stapje voor stapje je angsten overwint ben je goed op weg toch? 🙂
Goede aanvulling! Helemaal mee eens
Fijne tips! Nu moet ik ze nog een keer gaan gebruiken, haha.
Liefs, Elbrich
Dit zijn een beetje eerste hulp bij zenuwen tips dus hoop dat ze in de praktijk ook voor anderen te gebruiken zijn.
Punt 3 en 4 vind ik heel goed, dingen die je toch eng vind moet je gewoon doen! ik had dat een tijdje met daten maar heb de stap toch weer genomen om met een jongen af te spreken die ik alleen via het internet kende en eigenlijk was het achteraf heel gezellig!
Goed zo! Ja het is eng maar het voelt heel bevrijdend als je dan uiteindelijk toch die stap zet 🙂
Toevoeging: acceptatie is een belangrijke factor in het overkomen van zenuwen. Accepteer dat je een zenuwpeesje bent, want anders maak je je daar alleen maar druk over, waardoor je juist zenuwachtig wordt. Anders doorbreek je die viseuze cirkel nooit. En besef dat veel mensen zenuwen hebben en dat dat alleen maar aangeeft hoe betrokken je bent (als voorbeeld: voor de klas staan).
Goede toevoeging Angela, acceptatie is belangrijk anders kun je er niets mee doen.
Goede tips, alleen werkt bij mij niet veel meer dan alleen medicatie helaas. Hooggevoeligheid sucks, en zenuwen slaan bij mij op mijn maag en darmen dus dat is echt extreem vervelend, ik kan zonder medicatie geen trein in of normaal naar een sollicitatie gesprek zonder dat ik hartstikke misselijk ben of buikpijn krijg. Ademhaling oefeningen werkte bij mij absoluut het beste voordat mijn klachten erger werden, en nog een tip als je zo zenuwachtig bent en paniekerig word. Ga dan even weg bij alle mensen, zoek de rust op, neem wat water en concentreer je daar op je ademhaling.
Wat een goede tips! Ik probeer mijn leerlingen die moeten afrijden ook mee te geven om lijstjes te maken en te mediteren.